دعای عهد یکی از دعاهای پرفضیلت و پرمحتوا در فرهنگ شیعی است که در آن از خداوند متعال برای تعجیل در ظهور حضرت امام مهدی (علیهالسلام) و نصرت و یاری ایشان درخواست میشود.
دعای عهد یکی از دعاهای پرفضیلت و پرمحتوا در فرهنگ شیعی است که در آن از خداوند متعال برای تعجیل در ظهور حضرت امام مهدی (علیهالسلام) و نصرت و یاری ایشان درخواست میشود. این دعا به عنوان یک ابزار معنوی در جهت تقویت ایمان، صبر و استقامت در برابر مشکلات در زندگی فردی و اجتماعی مسلمانان شناخته میشود. در این مقاله به بررسی دعای عهد، تاریخچه، محتوای آن و تاثیرات معنوی آن بر زندگی مسلمانان پرداخته خواهد شد.یادداشت کنونی شامل سرفصلهای زیر است:
فهرست مطالب:
دعای عهد و ارتباط آن با امام مهدی (علیهالسلام)
دعای عهد و اثرات آن بر روح و روان
دعای عهد و تاثیر آن در زندگی روزمره
دعای عهد از نگاه معصومین (علیهمالسلام)
دعای عهد به دعایی اطلاق میشود که در آن از خداوند درخواست میشود تا حضرت امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف) را در کوتاهترین زمان ممکن به ظهور برساند و ایشان را در مسیر هدایت و برپایی عدالت یاری کند. این دعا از جمله دعاهایی است که بهویژه در شبهای جمعه توصیه شده است و برخی از علما معتقدند که قرائت این دعا باعث جلب رحمت الهی و تعجیل در ظهور امام زمان (علیهالسلام) میشود.
دعای عهد به امام صادق (علیهالسلام) نسبت داده میشود و در کتابهای معتبر دینی شیعه مانند بحارالانوار و الکافی ذکر شده است. این دعا بهویژه در دوران غیبت امام زمان (علیهالسلام) بهعنوان یک عمل مستحب مطرح شده است تا مسلمانان در دوران غیبت از یاد امام خود غافل نشوند و همواره با دعای خود در انتظار ظهور ایشان باشند.
دعای عهد به زبان ساده و دلنشین، دلهای مسلمانان را به یاد امام مهدی (علیهالسلام) میاندازد. در این دعا، از خداوند متعال خواسته میشود تا قلبهای مومنان را به نور محبت امام زمان (علیهالسلام) پر کند و آنها را از ظلمت گمراهی نجات دهد. بخشهای مختلف این دعا به شرح زیر است:
تجدید عهد با امام زمان: در ابتدا فرد دعا، عهدی با امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف) میبندد که هرگز از مسیر انتظار و کمک به ایشان غافل نشود.
درخواست تعجیل در ظهور: یکی از مهمترین مضامین دعای عهد، درخواست برای تعجیل در ظهور امام زمان است.
دعا برای نصرت و یاری امام: فرد دعا میکند تا خداوند امام مهدی (علیهالسلام) را در جهاد با دشمنان یاری دهد.
دعای عهد فواید بسیاری دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تقویت ارتباط با امام زمان: خواندن دعای عهد باعث میشود که فرد همواره در یاد امام مهدی (علیهالسلام) باشد و ارتباط معنویاش با ایشان تقویت شود.
تقویت روحیه انتظار: این دعا موجب تقویت روحیه انتظار و آمادگی برای ظهور امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) در فرد مسلمان میشود.
جلب رحمت الهی: بسیاری از مسلمانان اعتقاد دارند که دعای عهد سبب جلب رحمت و برکات الهی در زندگی فرد میشود.
کاهش اضطراب و نگرانی: یاد امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف) و امید به ظهور ایشان، به فرد آرامش و اطمینان میدهد.
یکی از نکات برجسته دعای عهد، ارتباط ویژهای است که با امام مهدی (علیهالسلام) برقرار میکند. این دعا بهویژه در دوران غیبت امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) بهعنوان یک نشانه از وفاداری به امام و بیصبرانه انتظار برای ظهور ایشان شناخته میشود. مسلمانان با قرائت این دعا، پیوند خود را با امام مهدی (علیهالسلام) مستحکم میکنند و بهویژه در سختیها به یاد ایشان میافتند و از خداوند برای کمک به ایشان و تعجیل در ظهور درخواست میکنند.
دعای عهد نهتنها تاثیرات معنوی دارد بلکه آموزههای اخلاقی بسیاری نیز از آن استخراج میشود. یکی از مهمترین آموزههای اخلاقی این دعا، یادآوری به مسلمانان است که در هر زمان و مکان باید برای تحقق عدالت و رفاه عمومی تلاش کنند، همانطور که امام مهدی (علیهالسلام) برای برپایی عدالت در جهان ظهور خواهد کرد.پ
دعای عهد در روایات اهل بیت (علیهمالسلام) به کرات آمده است و قرآن کریم نیز بر اهمیت دعا و درخواست برای تعجیل در ظهور امام مهدی (علیهالسلام) تاکید دارد. در آیه 55 سوره نور، خداوند وعده داده که به کسانی که ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند، حکومت میدهد و در زمان ظهور امام مهدی (علیهالسلام) عدالت در سرتاسر زمین برقرار خواهد شد.
دعای عهد، با یادآوری امام مهدی (علیهالسلام) و تمرکز بر امید به ظهور ایشان، تاثیرات عمیقی بر روح و روان فرد میگذارد. این دعا باعث تقویت صبر، آرامش و اطمینان در فرد میشود. علاوه بر این، یاد امام زمان (علیهالسلام) به فرد یادآوری میکند که در دوران غیبت، باید در برابر مشکلات صبور و مقاوم باشد و همواره بهدنبال گشایش در زندگی باشد.
خواندن دعای عهد در زندگی روزمره به فرد کمک میکند تا از توجه به امام زمان (علیهالسلام) غافل نشود. این دعا فرد را به سمت تفکر و تامل در حقیقت زندگی و مسئولیتهای دینی خود سوق میدهد. همچنین دعای عهد با ایجاد امید و دلگرمی، فرد را قادر میسازد تا در برابر سختیها و مشکلات زندگی مقاومتر باشد.
معصومین (علیهمالسلام) همواره بر اهمیت دعا برای امام مهدی (علیهالسلام) تاکید داشتهاند. آنها این دعا را نشانهای از ارادت به امام زمان و انتظار برای فرج ایشان میدانستند. از حضرت علی (علیهالسلام) و سایر امامان معصوم روایات بسیاری در مورد دعا برای تعجیل در ظهور امام زمان (علیهالسلام) نقل شده است.
دعای عهد در دوران غیبت امام مهدی (علیهالسلام) بهویژه اهمیت بسیاری دارد. این دعا به مسلمانان یادآوری میکند که در غیبت امام زمان باید بهطور مستمر برای ظهور ایشان دعا کنند و همواره در انتظار فرج باشند. در این دوران، دعا برای تعجیل در ظهور امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف) بهعنوان یک وظیفه دینی شناخته میشود.
اللّٰهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِيمِ، وَرَبَّ الْكُرْسِيِّ الرَّفِيعِ، وَرَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ، وَمُنْزِلَ التَّوْراةِ وَالْإِنْجِيلِ وَالزَّبُورِ، وَرَبَّ الظِّلِّ وَالْحَرُورِ، وَمُنْزِلَ الْقُرْآنِ الْعَظِيمِ، وَرَبَّ الْمَلائِكَةِ الْمُقَرَّبِينَ وَالْأَنْبِياءِ وَ الْمُرْسَلِينَ .
خدایا ای پروردگار نور بزرگ و پروردگار کرسی بلند و پروردگار دریای جوشان و فرو فرستنده تورات و انجیل و زبور و پروردگار سایه و حرارت خورشید و نازل کننده قرآن بزرگ و پروردگار فرشتگان مقرّب و پیامبران و رسولان.
اللّٰهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ وَبِنُورِ وَجْهِكَ الْمُنِيرِ وَمُلْكِكَ الْقَدِيمِ، يَا حَيُّ يَا قَيُّومُ، أَسْأَلُكَ بِاسْمِكَ الَّذِي أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمَاواتُ وَالْأَرَضُونَ، وَبِاسْمِكَ الَّذِي يَصْلَحُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَالْآخِرُونَ، يَا حَيّاً قَبْلَ كُلِّ حَيٍّ، وَيَا حَيّاً بَعْدَ كُلِّ حَيٍّ، وَيَا حَيّاً حِينَ لَاحَيَّ، يَا مُحْيِيَ الْمَوْتىٰ، وَمُمِيتَ الْأَحْياءِ، يَا حَيُّ لَاإِلٰهَ إِلّا أَنْتَ؛
خدایا از تو میخواهم به ذات بزرگوارت و به نور روی نوربخشت و فرمانروایی دیرینهات، ای زنده و پا برجای دائم، از تو میخواهم به حق نامت که به آن آسمانها و زمینها روشن شد و به حق نامت که پیشینیان و پسینیان به آن شایسته میشوند، ای زنده پیش از هر زنده، ای زنده پس از هر زنده، ای زنده در آن وقتی که زندهای نبود، ای زنده کننده مردگان و میراننده زندگان، ای زنده، معبودی جز تو نیست؛
اللّٰهُمَّ بَلِّغْ مَوْلانَا الْإِمامَ الْهادِيَ الْمَهْدِيَّ الْقائِمَ بِأَمْرِكَ صَلَواتُ اللّٰهِ عَلَيْهِ وَعَلَىٰ آبائِهِ الطَّاهِرِينَ عَنْ جَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِناتِ فِي مَشارِقِ الْأَرْضِ وَمَغارِبِها، سَهْلِها وَجَبَلِها، وَبَرِّها وَبَحْرِها، وَعَنِّي وَعَنْ وَالِدَيَّ مِنَ الصَّلَواتِ زِنَةَ عَرْشِ اللّٰهِ، وَمِدادَ كَلِماتِهِ، وَمَا أَحْصاهُ عِلْمُهُ، وَأَحاطَ بِهِ كِتابُهُ .
خدایا برسان به مولای ما امام راهنمای راهیافته، قیام کننده به فرمانت که درودهای خدا بر او و پدران پاکش، از سوی همه مردان و زنان مومن، در مشرقهای زمین و مغربهایش، همواریها و کوههایش، خشکیها و دریاهایش و از طرف من و پدر و مادرم، از درودها به وزن عرش خدا و امتداد کلماتش و آنچه دانشش برشمرده و کتابش به آن احاطه یافته.
اللّٰهُمَّ إِنِّي أُجَدِّدُ لَهُ فِي صَبِيحَةِ يَوْمِي هٰذَا وَمَا عِشْتُ مِنْ أَيَّامِي عَهْداً وَعَقْداً وَبَيْعَةً لَهُ فِي عُنُقِي لَا أَحُولُ عَنْها وَلَا أَزُولُ أَبَداً، اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ أَنْصارِهِ وَأَعْوانِهِ، وَالذَّابِّينَ عَنْهُ، والْمُسارِعِينَ إِلَيْهِ فِي قَضاءِ حَوَائِجِهِ، وَالْمُمْتَثِلِينَ لِأَوامِرِهِ ، وَالْمُحامِينَ عَنْهُ، وَالسَّابِقِينَ إِلىٰ إِرادَتِهِ، وَالْمُسْتَشْهَدِينَ بَيْنَ يَدَيْهِ؛
خدایا در صبح این روز و تا زندگی کنم از روزهایم، برای آن حضرت بر عهدهام، عهد و پیمان و بیعت تجدید میکنم که از آن، رو نگردانم و هیچگاه دست برندارم. خدایا مرا، از یاران و مددکاران و دفاعکنندگان از او قرار ده و از شتابندگان به سویش، در برآوردن خواستههایش و اطاعتکنندگان اَوامرش و مدافعان حضرتش و پیشگیرندگان به سوی خواستهاش و کشتهشدگان در پیشگاهش؛
اللّٰهُمَّ إِنْ حالَ بَيْنِي وَبَيْنَهُ الْمَوْتُ الَّذِي جَعَلْتَهُ عَلَىٰ عِبادِكَ حَتْماً مَقْضِيّاً فَأَخْرِجْنِي مِنْ قَبْرِي مُؤْتَزِراً كَفَنِي، شاهِراً سَيْفِي، مُجَرِّداً قَناتِي، مُلَبِّياً دَعْوَةَ الدَّاعِي فِي الْحاضِرِ وَالْبادِي . اللّٰهُمَّ أَرِنِي الطَّلْعَةَ الرَّشِيدَةَ، وَالْغُرَّةَ الْحَمِيدَةَ، وَاكْحُلْ [وَاكْحَلْ] ناظِرِي بِنَظْرَةٍ مِنِّي إِلَيْهِ، وَعَجِّلْ فَرَجَهُ، وَسَهِّلْ مَخْرَجَهُ، وَأَوْسِعْ مَنْهَجَهُ، وَاسْلُكْ بِي مَحَجَّتَهُ، وَأَنْفِذْ أَمْرَهُ، وَاشْدُدْ أَزْرَهُ .
خدایا اگر بین من و او مرگی که بر بندگانت حتم و قطعی ساختی حائل شد، کفن پوشیده از قبر مرا بیرون آور، با شمشیر از نیام برکشیده و نیزه برهنه، پاسخگو به دعوت آن دعوتکننده، در میان شهرنشین و بادیهنشین. خدایا آن جمال با رشادت و پیشانی ستوده را به من بنمایان و با نگاهی از من به او، دیدهام را سرمه بنه و در گشایش امرش شتاب کن و راه آمدنش را آسان گردان و شیوه و روشش را وسعت بخش و مرا به راهش درآور و فرمانش را نافذ کن و پشتش را محکم گردان،
وَاعْمُرِ اللّٰهُمَّ بِهِ بِلادَكَ، وَأَحْيِ بِهِ عِبادَكَ، فَإِنَّكَ قُلْتَ وَقَوْلُكَ الْحَقُّ: ﴿ظَهَرَ الْفَسٰادُ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمٰا كَسَبَتْ أَيْدِي النّٰاسِ﴾، فَأَظْهِرِ اللّٰهُمَّ لَنا وَلِيَّكَ وَابْنَ بِنْتِ نَبِيِّكَ الْمُسَمَّىٰ بِاسْمِ رَسُولِكَ، حَتَّىٰ لَايَظْفَرَ بِشَيْءٍ مِنَ الْباطِلِ إِلّا مَزَّقَهُ، وَيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُحَقِّقَهُ؛
خدایا به دست او کشورهایت را آباد کن و بندگانت را به وسیله او زنده فرما، به درستی که تو فرمودی و گفتهات حق است که: «در خشکی و دریا به سبب آنچه [از اعمال زشت] که مردم به دست خود مرتکب شدند تباهی و فتنه آشکار شده است»، خدایا ولیات و فرزند دختر پیامبرت که به نام رسولت نامیده شده، برای ما آشکار کن تا به چیزی از باطل دست نیابد، مگر آن را از هم بپاشد و حق را پابرجا و ثابت نماید؛
وَاجْعَلْهُ اللّٰهُمَّ مَفْزَعاً لِمَظْلُومِ عِبادِكَ، وَناصِراً لِمَنْ لَايَجِدُ لَهُ ناصِراً غَيْرَكَ، وَمُجَدِّداً لِمَا عُطِّلَ مِنْ أَحْكامِ كِتابِكَ، وَمُشَيِّداً لِمَا وَرَدَ مِنْ أَعْلامِ دِينِكَ وَسُنَنِ نَبِيِّكَ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وآلِهِ، وَاجْعَلْهُ اللّٰهُمَّ مِمَّنْ حَصَّنْتَهُ مِنْ بَأْسِ الْمُعْتَدِينَ .
خدایا او را قرار ده پناهگاهی برای ستمدیدگان از بندگانت و یاور برای کسی که یاری برای خود جز تو نمییابد و تجدیدکننده آنچه از احکام کتابت تعطیل شده و محکمکننده آنچه از نشانههای دینت و روشهای پیامبرت (درود خدا بر او و خاندانش) رسیده است و او را قرار ده، خدایا، از آنان که از حمله متجاوزان، نگاهش داری،
اللّٰهُمَّ وَسُرَّ نَبِيَّكَ مُحَمَّداً صَلَّى اللّٰهُ عَلَيْهِ وآلِهِ بِرُؤْيَتِهِ وَمَنْ تَبِعَهُ عَلَىٰ دَعْوَتِهِ، وَارْحَمِ اسْتِكانَتَنا بَعْدَهُ . اللَّهُمَّ اكْشِفْ هٰذِهِ الْغُمَّةَ عَنْ هٰذِهِ الْأُمَّةِ بِحُضُورِهِ، وَعَجِّلْ لَنا ظُهُورَهُ، إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيداً وَنَرَاهُ قَرِيباً، بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.
خدایا پیامبرت محمّد (درود خدا بر او و خاندانش) را به دیدار او و کسانی که بر پایه دعوتش از او پیروی کردند شاد کن و پس از او به درماندگی ما رحم فرما، خدایا این اندوه را از این امت به حضور آن حضرت برطرف کن و در ظهورش برای ما شتاب فرما که دیگران ظهورش را دور میبینند و ما نزدیک میبینیم، به مهربانیات ای مهربانترین مهربانان.
آنگاه «سه بار» بر ران راست خود دست میزنی و در هر مرتبه میگویی:
الْعَجَلَ الْعَجَلَ يَا مَوْلايَ يَا صاحِبَ الزَّمانِ.
شتاب کن، شتاب کن، ای مولای من! ای صاحب الزمان
دعای عهد نهتنها یک عمل عبادی بلکه یک نشانه از وفاداری به امام زمان (علیهالسلام) است. این دعا به مسلمانان یادآوری میکند که در دوران غیبت باید در انتظار ظهور امام زمان باشند و برای تعجیل در ظهور ایشان دعا کنند. با خواندن دعای عهد، فرد میتواند ارتباط خود را با امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف) تقویت کرده و در مسیر انتظار و آمادگی برای ظهور گام بردارد.
بله، این دعا بیشتر در شبهای جمعه و بهویژه در دوران غیبت امام زمان (علیهالسلام) توصیه میشود.
دعای عهد در دوران غیبت امام مهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف) تاثیر زیادی در تقویت روحیه انتظار و یادآوری ظهور امام زمان دارد.
خواندن این دعا باعث تقویت ارتباط معنوی با امام زمان، جلب رحمت الهی، و ایجاد امید و آرامش در فرد میشود.