خوک دریایی: موجود شگفت انگیز کف اقیانوس های عمیق

مقدمه

خوک دریایی، که با نام علمی (scotoplanes) شناخته می‌شود، یکی از عجیب‌ترین موجودات دریایی است. این جانور که شبیه خوکی صورتی با پاهای کوتاه است، در واقع نوعی خیار دریایی از خانواده elpidiidae به شمار می‌رود. گونه اصلی، در کف اقیانوس‌های جهان پراکنده است و نقش کلیدی در پاکسازی بستر دریا ایفا می‌کند. کشف آن به قرن نوزدهم برمی‌گردد، اما تحقیقات اخیر، مانند ماموریت‌های 2025 در قطب جنوب، جزئیات بیشتری از زندگی‌اش فاش کرده.این موجودات در عمقی زندگی می‌کنند که فشار آب صدها برابر سطح دریاست و نور خورشید به آنجا نمی‌رسد.

ویژگی‌های فیزیکی

بدن خوک دریایی نرم و ژله‌ای است، با طول 10 تا 30 سانتی‌متر. رنگ صورتی یا قرمز آن از رنگدانه‌های طبیعی ناشی می‌شود که به استتار در محیط گل‌آلود کمک می‌کند. پاهای لوله‌ای‌اش، که تعدادشان 10 تا 14 تاست، برای راه رفتن روی بستر نرم دریا تکامل یافته و مانند پمپ عمل می‌کنند تا بدن را از گل بیرون بکشند. این پاها همچنین برای تنفس استفاده می‌شوند، زیرا آب را به داخل بدن پمپ می‌کنند تا اکسیژن جذب شود. برخلاف ظاهر شکننده، پوست ضخیم‌اش در برابر فشار عظیم عمق مقاوم است، اما اگر به سطح آورده شود، بدنش متلاشی می‌شود. دهانش در قسمت جلویی قرار دارد و شاخک‌هایی برای جمع‌آوری غذا دارد.

زیستگاه خوک دریایی

خوک دریایی در بستر اقیانوس‌های آرام، اطلس و هند ساکن است، بیشتر در دشت‌های ژرفایی با عمق 3000 تا 6000 متر. این نواحی تاریک، سرد (نزدیک به 2 درجه سانتی‌گراد) و پوشیده از گل و لای هستند. آن‌ها معمولاً در گروه‌های بزرگ گرد هم می‌آیند تا از جریان‌های غذایی بهره‌مند شوند. در قطب جنوب، گونه‌هایی مانند پروتلپیدیا مورایی در دریای راس مشاهده می‌شوند که با شرایط یخی سازگار شده‌اند. استخراج معدنی از کف دریا تهدیدی برای زیستگاه آن‌ها به شمار می‌رود، زیرا گل و لای را برهم می‌زند.

رژیم غذایی و رفتار تغذیه

خوک دریایی لاشه‌خوار است و از مواد ارگانیک مرده مانند باقی‌مانده جلبک‌ها، جانوران و پلانکتون‌های مرده تغذیه می‌کند که به کف دریا می‌رسد. دهانش خاک را می‌بلعد و مواد مغذی را جذب می‌کند، سپس پسماند را دفع می‌نماید. این فرآیند به گردش مواد مغذی در اکوسیستم ژرف کمک می‌کند. سرعت حرکت آن‌ها آهسته است، حدود چند سانتی‌متر در دقیقه، و اغلب مسیرهای غذایی را تعقیب می‌کنند. در زمان کمبود غذا، می‌توانند برای هفته‌ها بدون خوردن تحمل کنند.

تولید مثل و چرخه زندگی

تولید مثل خوک دریایی از نوع باروری خارجی است و تخمک و اسپرم را در آب رها می‌کند. لاروها پلانکتونی هستند و پس از چند هفته به کف دریا فرود می‌آیند. طول عمر متوسط آن‌ها نامعلوم است، اما احتمالاً چند سال.