سکه امامی و بهار آزادی دو نوع سکه طلای رایج در ایران هستند که از نظر وزن (8.133 گرم) و عیار (900) یکساناند، اما در طراحی، تاریخ ضرب و قیمت بازار تفاوت دارند. سکه امامی با طرح امام خمینی از سال 1370 ضرب میشود و نقدشوندگی بالاتری دارد، در حالی که بهار آزادی طرح قدیمیتری از 1358 تا 1370 است. در سال 1404، قیمت امامی حدود 84 میلیون تومان و بهار آزادی حدود 77 میلیون تومان است. این مقاله تفاوتها را بررسی میکند تا برای خرید یا سرمایهگذاری کمک کند.
سکه بهار آزادی، معروف به طرح قدیم، اولین سکه طلای جمهوری اسلامی است که از سال 1358 تا 1370 ضرب شد. وزن آن 8.133 گرم و عیار 900 (معادل 21.6 عیار) است. روی یک سمت، نام حضرت علی (ع) و عبارت "بانک ملی ایران" حک شده، و سمت دیگر حرم امام رضا (ع) با "اولین بهار آزادی" را نشان میدهد. حاشیه آن طرح گل و بوته دارد و سال ضرب زیر گنبد است. این سکه برای حفظ ارزش پول در دوران اولیه انقلاب طراحی شد و حالا کمتر ضرب میشود، که باعث محدودیت عرضه آن در بازار است.
سکه امامی، یا طرح جدید، از سال 1370 به بعد ضرب میشود و جایگزین بهار آزادی شد. وزن و عیار آن دقیقاً مثل بهار آزادی است: 8.133 گرم و 900. تفاوت اصلی در طراحی است؛ یک سمت تصویر امام خمینی را دارد و سمت دیگر حرم امام رضا (ع). حاشیه ساده است و سال ضرب زیر تصویر امام حک میشود. عبارت "بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران" جایگزین "بانک ملی ایران" شده. این سکه به دلیل تولید مداوم، در بازار فراوانتر است و برای معاملات روزمره مناسبتر.
اصلیترین فرق، طراحی است. سکه بهار آزادی طرح سنتیتری دارد با تأکید روی "بهار آزادی" و حاشیه پرنقش، که یادآور دوران اولیه انقلاب است. در مقابل، سکه امامی مدرنتر است با تمرکز روی تصویر امام خمینی، که بعد از فوت ایشان معرفی شد. تاریخ ضرب هم متفاوت است: بهار آزادی محدود به 1358-1370، اما امامی همچنان تولید میشود. این تفاوت باعث میشود سکههای بهار آزادی کمیابتر باشند و گاهی به عنوان کلکسیونی دیده شوند، در حالی که امامی برای سرمایهگذاری جاری مناسب است.
نقدشوندگی سکه امامی بالاتر است زیرا تولید مداوم دارد و در معاملات بانکی و صرافیها اولویت است. سکه بهار آزادی به دلیل عرضه محدود، ممکن است با قیمت پایینتری فروخته شود یا سختتر پیدا شود. از نظر رشد ارزش، امامی در سالهای اخیر رشد بیشتری نشان داده؛ مثلاً از 1401 تا 1402، 97 درصد افزایش داشت در مقابل 92 درصد برای بهار آزادی. برای سرمایهگذاری بلندمدت، امامی توصیه میشود چون ریسک کمتری دارد و از مالیات یا هزینههای اضافی مصون است. اگر به دنبال گزینه ارزانتر هستید، بهار آزادی میتواند مناسب باشد، اما برای حفظ ارزش، امامی اولویت دارد.
هنگام خرید، اول اصالت را چک کنید: وزن دقیق، عیار و طرح استاندارد. از مراکز معتبر مانند بانکها یا صرافیهای مجاز بخرید تا از تقلبی بودن جلوگیری شود. در سال 1404، با توجه به نوسانات، اگر هدف سرمایهگذاری است، امامی بخرید چون رشد بهتری دارد. برای هدیه یا نگهداری کوتاه، بهار آزادی ارزانتر است. همیشه قیمت روز را از سایتهای معتبر مانند اتحادیه طلا چک کنید تا ضرر نکنید.