دعای توبه، راهی به سوی بازگشت به خدا + متن دعا
توبه در اسلام به معنای بازگشت به خدا پس از گناه است و دعا توبه یکی از بهترین ابزارها برای این فرآیند محسوب می‌شود. این مقاله به بررسی انواع توبه در قرآن و حدیث، شرایط پذیرش آن، اهمیت دعا در توبه، و تاثیرات آن بر بخشش گناهان، روابط اجتماعی و سلامت روان می‌پردازد. همچنین دعاهای معروف مانند دعای توبه از صحیفه سجادیه و دعای کمیل معرفی شده و راهنمایی‌هایی برای خواندن آنها با دل شکسته ارائه می‌گردد. توبه فرصتی برای نزدیکی به خداوند و رهایی از بار گناهان است.
دعا توبه: راهی به سوی بازگشت به خدا
توبه یکی از ارکان مهم در دین اسلام است که به معنای بازگشت به سوی خداوند پس از ارتکاب گناه می‌باشد. دعا توبه یکی از راه‌های موثر و شایسته برای درک بهتر این مفهوم است. با خواندن دعاهای توبه، فرد نه تنها از گناهان خود پوزش می‌طلبد بلکه با درک معنای واقعی توبه، روح خود را از آلودگی‌ها پاک می‌کند و به سوی خدا بازمی‌گردد. در این مقاله به بررسی اهمیت دعا توبه، شرایط آن و نقش دعا در فرآیند توبه خواهیم پرداخت.
فهرست مطالب:
دعا توبه از نگاه معصومین علیهم السلام
دعا توبه از نگاه بزرگان و علمای اخلاق
تاثیر دعا توبه بر روابط اجتماعی
زمان و مکان مناسب برای دعا توبه
توبه در اسلام چیست؟
توبه در زبان عربی به معنای بازگشت است و در اصطلاح دینی به معنای بازگشت فرد به سوی خداوند پس از ارتکاب گناه می‌باشد. توبه در اسلام یکی از اعمال پسندیده است که در قرآن کریم و احادیث زیادی به آن تاکید شده است. توبه فقط به معنای گفتن کلمات "استغفرالله" یا عبارت‌هایی شبیه به آن نیست، بلکه باید با ندامت قلبی، تصمیم به ترک گناه و بازگشت به مسیر درست همراه باشد.
انواع توبه در قرآن و حدیث
در قرآن کریم و احادیث معتبر، توبه به انواع مختلفی تقسیم می‌شود. مهم‌ترین انواع آن عبارتند از:
توبه از گناهان بزرگ: این نوع توبه شامل ندامت از گناهان کبیره مانند شرک، قتل و دزدی است.
توبه از گناهان صغیره: این نوع توبه برای گناهان کوچک است که از روی بی‌دقتی یا ضعف نفس انجام شده‌اند.
توبه قبل از مرگ: توبه‌ای که قبل از رسیدن به مرحله مرگ صورت می‌گیرد و در قرآن به شدت به آن تاکید شده است.
شرایط توبه در اسلام
برای پذیرفته شدن توبه، شرایط خاصی در اسلام وجود دارد که عبارتند از:
ندامت قلبی: فرد باید از گناه خود پشیمان باشد.
ترک گناه: فرد باید گناه را به طور کامل ترک کند و در آینده آن را تکرار نکند.
اراده به اصلاح: فرد باید تصمیم جدی برای اصلاح رفتار خود داشته باشد.
دعا توبه چیست؟
دعا توبه، دعای خاصی است که فرد برای طلب بخشش از خداوند می‌خواند. این دعاها به انسان کمک می‌کنند تا با تضرع و خشوع در برابر خداوند، دل خود را پاک کرده و به سوی او بازگردد. دعا توبه در حقیقت فرصتی است برای نزدیکی بیشتر به خداوند و اصلاح رابطه فرد با پروردگار.
اهمیت دعا در توبه
دعا در فرآیند توبه نقش بسیار مهمی دارد. از آنجا که دعا به نوعی ارتباط مستقیم با خداوند است، فرد در هنگام دعا از عمق دل خود خواستار آمرزش می‌شود. دعا توبه، به فرد امکان می‌دهد تا بدون هیچ گونه واسطه‌ای با خداوند صحبت کند و از او درخواست بخشش کند. این ارتباط باعث تسکین دل و روح می‌شود و فرد را از هرگونه استرس و نگرانی دور می‌کند.
دعا توبه در قرآن و حدیث
در قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلّم) به دعاهای مختلفی اشاره شده است که برای توبه بسیار مناسب هستند. از جمله مهم‌ترین آیات ناظر به این موضوع، آیه 53 سوره الزمر است:
قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ اَسْرَفُوا عَلَىٰ اَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَهِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.
این آیه به مسلمانان می‌آموزد که هیچ گاه از رحمت خداوند ناامید نشوند و همواره به درگاه او بازگردند.
دعا توبه از نگاه معصومین علیهم السلام
معصومین علیهم السلام، به ویژه امام علی (علیه‌السلام) و امام حسین (علیه‌السلام)، همواره بر اهمیت طلب آمرزش و دعا در توبه تاکید کرده‌اند. آنها همواره در نمازهای شب و دعاهای خود، از خداوند طلب آمرزش می‌کردند و به مسلمانان آموزش می‌دادند که با تضرع و خشوع به سوی خداوند بازگردند. امام علی (علیه‌السلام) در یکی از سخنان خود می‌فرمایند:
"دعای توبه کلید درهای رحمت الهی است."
این بیان امام علی (ع) نشان‌دهنده این است که دعا توبه می‌تواند انسان را به سوی بخشش الهی و نزدیکی بیشتر به خداوند هدایت کند.
دعا توبه از نگاه بزرگان و علمای اخلاق
علمای اخلاق نیز همواره به اهمیت دعا توبه تاکید کرده‌اند. آنها بر این باورند که دعا توبه، نه تنها به عنوان یک عمل عبادی، بلکه به عنوان یک عامل اصلاح روحی نیز بسیار موثر است. برخی از بزرگان مانند شیخ بهاءالدین عاملی، بر این عقیده بودند که دعا توبه یکی از بهترین ابزارها برای پاکسازی دل از گناهان است.
فواید و تاثیرات دعا توبه :
تاثیر دعا توبه بر بخشش گناهان
دعا توبه باعث می‌شود که گناهان فرد بخشیده شده و او از بار سنگین عذاب وجدان رهایی یابد. به ویژه در آیات قرآن آمده است که خداوند بخشنده است و هرگز توبه‌کاران را از رحمت خود محروم نمی‌سازد.
تاثیر دعا توبه بر روابط اجتماعی
توبه و دعا نه تنها فرد را از گناهان پاک می‌کند، بلکه بر روابط اجتماعی او نیز تاثیر دارد. فردی که توبه می‌کند، قلبی پاک و روحی آرام خواهد داشت که باعث بهبود روابط او با دیگران می‌شود.
اثرات دعا توبه بر روح و روان
دعا توبه نه تنها باعث بخشش گناهان می‌شود بلکه تاثیرات مثبت زیادی بر روح و روان فرد دارد. وقتی فرد با دل شکسته و در حال دعا به خداوند می‌پردازد، حس آرامش و تسکین در دل او به وجود می‌آید. دعا باعث می‌شود که انسان از فشارهای روانی و گناهانی که قلب او را آلوده کرده‌اند رهایی یابد و روح خود را پاک کند.
دعاهای مشهور توبه :
دعا توبه در صحیفه سجادیه
صحیفه سجادیه مجموعه‌ای از دعاهای امام سجاد (علیه‌السلام) است که در آن دعاهایی برای توبه و استغفار وجود دارد. یکی از دعاهای معروف توبه دعای دوازدهم و دعای سی و یکم صحیفه سجادیه است. شهرت دعای دوازدهم در این میان بیشتر است.
مشروح این دعا به شرح زیر است:
﴿1﴾ اللَّهُمَّ إِنَّهُ يَحْجُبُنِي عَنْ مَسْاَلَتِكَ خِلَالٌ ثَلَاثٌ ، وَ تَحْدُونِي عَلَيْهَا خَلَّهٌ وَاحِدَهٌ
خدایا! مسلّماً سه خصلت، مرا از درخواست از حضرتت مانع می‌شود؛ و یک خصلت، مرا به جانب درخواست از تو پیش می‌برد. آن سه خصلتی که مانع درخواست من می‌باشد این است:
﴿2﴾ يَحْجُبُنِي اَمْرٌ اَمَرْتَ بِهِ فَاَبْطَاْتُ عَنْهُ ، وَ نَهْيٌ نَهَيْتَنِي عَنْهُ فَاَسْرَعْتُ إِلَيْهِ ، وَ نِعْمَهٌ اَنْعَمْتَ بِهَا عَلَيَّ فَقَصَّرْتُ فِي شُكْرِهَا
(2) 1- کار خوبی که مرا به آن فرمان دادی و من در انجامش کندی کردم؛ 2- کار زشتی که مرا از آن بازداشتی و من در ارتکابش شتاب ورزیدم؛ 3- نعمتی که به من دادی و من در سپاس‌گزاریش کوتاهی کردم؛
﴿3﴾ وَ يَحْدُونِي عَلَى مَسْاَلَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلَى مَنْ اَقْبَلَ بِوَجْهِهِ إِلَيْكَ ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ إِلَيْكَ ، إِذْ جَمِيعُ إِحْسَانِكَ تَفَضُّلٌ ، وَ إِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ
(3) و آنچه مرا به سوی درخواست از تو پیش می‌برد: احسان توست به کسی که با نیت خالص به سوی تو آمد و با خوش‌گمانی‌اش به پیشگاه حضرتت وارد شد؛ زیرا تمام احسانت تفضّل و همه نعمتت، آغاز و ابتدایی از سوی تو نسبت به آفریده‌هاست.
﴿4﴾ فَهَا اَنَا ذَا ، يَا إِلَهِي ، وَاقِفٌ بِبَابِ عِزِّكَ وُقُوفَ الْمُسْتَسْلِمِ الذَّلِيلِ ، وَ سَائِلُكَ عَلَى الْحَيَاءِ مِنِّي سُوَالَ الْبَائِسِ الْمُعيِلِ
(4) ای معبود من! اینک منم که به پیشگاه عزّتت ایستاده‌ام؛ ایستادن فرمان‌بردار خوار و بر اساس حیا و شرمم از تو درخواست‌کننده‌ام، درخواست‌کننده بی‌نوای عیال‌وار.
﴿5﴾ مُقِرٌّ لَكَ بِاَنِّي لَمْ اَسْتَسْلِمْ وَقْتَ إِحْسَانِكَ إِلَّا بِالْإِقْلَاعِ عَنْ عِصْيَانِكَ ، وَ لَمْ اَخْلُ فِي الْحَالَاتِ كُلِّهَا مِنِ امْتِنَانِكَ
(5) اقرار دارم به این‌که هنگام احسانت، جز برکنار ماندن از نافرمانی‌ات، فرمانی نبرده‌ام؛ و در تمام حالات از نیکی و احسانت، بی‌بهره نبودم.
﴿6﴾ فَهَلْ يَنْفَعُنِي ، يَا إِلَهِي ، إِقْرَارِي عِنْدَكَ بِسُوءِ مَا اكْتَسَبْتُ وَ هَلْ يُنْجِينِي مِنْكَ اعْتِرَافِي لَكَ بِقَبِيحِ مَا ارْتَكَبْتُ اَمْ اَوْجَبْتَ لِي فِي مَقَامِي هَذَا سُخْطَكَ اَمْ لَزِمَنِي فِي وَقْتِ دُعَايَ مَقْتُكَ
(6) ای معبود من! اقرارم نزد تو به زشتی اعمالی که مرتکب شده‌ام، آیا برایم سودی خواهد داشت؟ و اعترافم به محضر حضرتت به بدی کرداری که از من صادر شده، آیا مرا از عذاب تو نجات خواهد داد؟ یا در این وضعی که هستم، خشم و غضبت را بر من حتم و واجب کردی؟ یا در وقت درخواستم، دشمنی‌ات ملازم من گشته؟!
﴿7﴾ سُبْحَانَكَ ، لَا اَيْاَسُ مِنْكَ وَ قَدْ فَتَحْتَ لِي بَابَ التَّوْبَهِ إِلَيْكَ ، بَلْ اَقُولُ مَقَالَ الْعَبْدِ الذَّلِيلِ الظَّالِمِ لِنَفْسِهِ الْمُسْتَخِفِّ بِحُرْمَهِ رَبِّهِ
(7) پاک و منزّهی، از تو ناامید نمی‌شوم و حال آن‌که درِ توبه به محضرت را به رویم گشوده‌ای؛ بلکه سخن می‌گویم، سخن بنده‌ای خوار، بنده‌ای ستم کننده به خویش، بنده‌ای که حرمت پروردگارش را سبک شمرده؛
﴿8﴾ الَّذِي عَظُمَتْ ذُنُوبُهُ فَجَلَّتْ ، وَ اَدْبَرَتْ اَيَّامُهُ فَوَلَّتْ حَتَّى إِذَا رَاَى مُدَّهَ الْعَمَلِ قَدِ انْقَضَتْ وَ غَايَهَ الْعُمُرِ قَدِ انْتَهَتْ ، وَ اَيْقَنَ اَنَّهُ لَا مَحِيصَ لَهُ مِنْكَ ، وَ لَا مَهْرَبَ لَهُ عَنْكَ ، تَلَقَّاكَ بِالْإِنَابَهِ ، وَ اَخْلَصَ لَكَ التَّوْبَهَ ، فَقَامَ إِلَيْكَ بِقَلْبٍ طَاهِرٍ نَقِيٍّ ، ثُمَّ دَعَاكَ بِصَوْتٍ حَائِلٍ خَفِيٍّ
(8) بنده‌ای که گناهانش بزرگ شده و روی هم انباشته گشته و روزگارش از او روی‌گردان شده و به او پشت کرده تا جایی که چون نظر می‌کند، می‌بیند زمان عمل سپری شده و نهایت عمر به پایان رسیده؛ و یقین می‌کند که برای او گریزگاهی از عذابت و پناهگاهی از کیفرت وجود ندارد. همراه انابه و ناله با حضرتت روبه‌رو می‌شود و بازگشت و توبه را برای تو خالص می‌کند، پس با دلی پاک و پاکیزه در پیشگاهت می‌ایستد؛ سپس با ناله‌ای سوزناک و آهسته تو را می‌خواند.
﴿9﴾ قَدْ تَطَاْطَاَ لَكَ فَانْحَنَى ، وَ نَكَّسَ رَاْسَهُ فَانْثَنَى ، قَدْ اَرْعَشَتْ خَشْيَتُهُ رِجْلَيْهِ ، وَ غَرَّقَتْ دُمُوعُهُ خَدَّيْهِ ، يَدْعُوكَ بِيَا اَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ ، وَ يَا اَرْحَمَ مَنِ انْتَابَهُ الْمُسْتَرْحِمُونَ ، وَ يَا اَعْطَفَ مَنْ اَطَافَ بِهِ الْمُسْتَغْفِرُونَ ، وَ يَا مَنْ عَفْوُهُ اَكْثَرُ مِنْ نَقِمَتِهِ ، وَ يَا مَنْ رِضَاهُ اَوْفَرُ مِنْ سَخَطِهِ
(9) در حالی که در برابرت، سر تواضع و فروتنی پایین انداخته تا جایی که از شدّت فروتنی خمیده گشته؛ و از خواری سر به زیر افکنده، به طوری که قامت راستش کج شده؛ بیم و ترسش از عظمت تو، قدم‌هایش را به لرزه انداخته و اشک‌هایش صفحه رخسارش را فراگرفته؛ تو را با این جملات می‌خواند: ای مهربان‌ترین مهربانان! و ای رحیم‌ترین کسی که درخواست‌کنندگان رحمت به او توجّه می‌کنند و ای بامحبّت‌ترین کسی که آمرزش خواهان گِرد او گردند و ای آن‌که گذشتش از انتقامش بیشتر و خشنودی‌اش از خشمش افزون‌تر است.
﴿10﴾ وَ يَا مَنْ تَحَمَّدَ إِلَى خَلْقِهِ بِحُسْنِ التَّجَاوُزِ ، وَ يَا مَنْ عَوَّدَ عِبَادَهُ قَبُولَ الْإِنَابَهِ ، وَ يَا مَنِ اسْتَصْلَحَ فَاسِدَهُمْ بِالتَّوْبَهِ وَ يَا مَنْ رَضِيَ مِنْ فِعْلِهِمْ بِالْيَسِيرِ ، وَ يَا مَنْ كَافَى قَلِيلَهُمْ بِالْكَثِيرِ ، وَ يَا مَنْ ضَمِنَ لَهُمْ إِجَابَهَ الدُّعَاءِ ، وَ يَا مَنْ وَعَدَهُمْ عَلَى نَفْسِهِ بِتَفَضُّلِهِ حُسْنَ الْجَزَاءِ
(10) و ای آن‌که باگذشت نیکویش ستوده بودنش را به مخلوقش می‌نمایاند؛ و بندگان را به پذیرفتن توبه عادت می‌دهد؛ و اصلاح شدن تباه‌کارشان را به توبه می‌خواهد؛ و ای آن‌که از عمل بندگان، به اندکش خشنود است؛ و عمل اندک آنان را پاداش فراوان می‌دهد؛ و ای آن‌که اجابت دعایشان را ضامن شده؛ و به احسانش، پاداش نیکو را به آنان وعده داده.
﴿11﴾ مَا اَنَا بِاَعْصَى مَنْ عَصَاكَ فَغَفَرْتَ لَهُ ، وَ مَا اَنَا بِاَلْوَمِ مَنِ اعْتَذَرَ إِلَيْكَ فَقَبِلْتَ مِنْهُ ، وَ مَا اَنَا بِاَظْلَمِ مَنْ تَابَ إِلَيْكَ فَعُدْتَ عَلَيْهِ
(11) [خدایا!] من نه از گناهکارترین گناهکارانم که او را آمرزیده‌ای و نه از نکوهیده‌ترین کسانی که از پیشگاهت عذر خواسته‌اند و تو عذرشان را پذیرفته‌ای و نه از ستم‌کارترین کسانی که به سویت بازگشته‌اند و تو بازگشتشان را قبول کرده‌ای.
﴿12﴾ اَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا تَوْبَهَ نَادِمٍ عَلَى مَا فَرَطَ مِنْهُ ، مُشْفِقٍ مِمَّا اجْتَمَعَ عَلَيْهِ ، خَالِصِ الْحَيَاءِ مِمَّا وَقَعَ فيِهِ
(12) [خدایا!] در این مقام و وضعی که هستم، به درگاهت توبه می‌کنم؛ توبه پشیمانی که بی‌اختیار، گناهانی از او سرزده و از آنچه بر سرش آمده، در وحشت و ترس است؛ و از امور زشتی که در آن افتاده، خالصانه شرمگین است.
﴿13﴾ عَالِمٍ لَيْكَ، بِاَنَّ الْعَفْوَ عَنِ الذَّنْبِ الْعَظِيمِ لَا يَتَعَاظَمُكَ ، وَ اَنَّ التَّجَاوُزَ عَنِ الْإِثْمِ الْجَلِيلِ لَا يَسْتَصْعِبُكَ ، وَ اَنَّ احْتِمالَ الْجِنَايَاتِ الْفَاحِشَهِ لَا يَتَكَاَّدُكَ ، وَ اَنَّ اَحَبَّ عِبَادِكَ إِلَيْكَ مَنْ تَرَكَ الاِسْتِكْبَارَ عَلَيْكَ ، وَ جَانَبَ الْاِصْرَارَ ، وَ لَزِمَ الاِسْتِغْفَارَ
(13) دانایم به این که گذشت از گناه بزرگ، در نظرت بزرگ نمی‌آید؛ و بخشیدن معصیت‌گران بر تو سخت نمی‌باشد؛ و تحمّل جنایات زشت و ناپسندی که از مردم بدکار صادر می‌شود، تو را به مشقّت و زحمت نمی‌اندازد؛ و آگاهم به این که محبوب‌ترین بندگانت نزد تو کسی است که از سرکشی و تکبّر نسبت به تو دست بردارد و از پافشاری بر گناه دوری کند و استغفار را بر خود واجب بداند.
﴿14﴾ وَ اَنَا اَبْرَاُ إِلَيْكَ مِنْ اَنْ اَسْتَكْبِرَ ، وَ اَعُوذُ بِكَ مِنْ اَنْ اُصِرَّ ، وَ اَسْتَغْفِرُكَ لِمَا قَصَّرْتُ فِيهِ ، وَ اَسْتَعِينُ بِكَ عَلَى مَا عَجَزْتُ عَنْهُ
(14) و من از این که در برابر تو سرکشی کنم، بیزارم؛ و از این که بر گناه پافشاری ورزم، به تو پناه می‌آورم؛ و نسبت به آنچه کوتاهی کردم، از تو آمرزش می‌خواهم؛ و بر آنچه از انجامش ناتوانم، از تو یاری می‌طلبم.
﴿15﴾ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ، وَ هَبْ لِي مَا يَجِبُ عَلَيَّ لَكَ ، وَ عَافِنِي مِمَّا اَسْتَوْجِبُهُ مِنْكَ ، وَ اَجِرْنِي مِمَّا يَخَافُهُ اَهْلُ الْإِسَاءَهِ ، فَإِنَّكَ مَلِي‌ءٌ بِالْعَفْوِ ، مَرْجُوٌّ لِلْمَغْفِرَهِ ، مَعْرُوفٌ بِالتَّجَاوُزِ ، لَيْسَ لِحَاجَتِي مَطْلَبٌ سِوَاكَ ، وَ لَا لِذَنْبِي غَافِرٌ غَيْرُكَ ، حَاشَاكَ
(15) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و حقوقی که بر عهده من داری بر من ببخش و از عذابی که از جانب تو سزاوار آنم، مرا به سلامت دار؛ و از اموری که بدکاران از آن می‌ترسند، پناهم ده؛ مسلماً به گذشت از گنهکار قدرت داری؛ و برای آمرزش، مورد امیدی؛ به چشم‌پوشی از گناه معروفی، برای حاجتم محلّ طلبی جز تو نیست و برای گناهم آمرزنده‌ای غیر تو وجود ندارد، حاشا که چنین نباشی.
﴿16﴾ وَ لَا اَخَافُ عَلَى نَفْسِي إِلَّا إِيَّاكَ ، إِنَّكَ اَهْلُ التَّقْوَى وَ اَهْلُ الْمَغْفِرَهِ ، صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، وَ اقْضِ حَاجَتِي ، وَ اَنْجِحْ طَلِبَتِي ، وَ اغْفِرْ ذَنْبِي ، وَ آمِنْ خَوْفَ نَفْسِي ، إِنَّكَ عَلَى كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ ، وَ ذَلِكَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ ، آمِينَ رَبَّ الْعَالَمِينَ
(16) من بر خود به غیر از تو نمی‌ترسم، تو اهل تقوا و آمرزشی، بر محمّد و آل محمّد درود فرست و حاجتم را روا کن و خواسته‌ام را برآور و گناهم را بیامرز و ترسم را ایمنی ده؛ همانا تو بر هر چیز توانایی و اموری که از تو خواستم، روا کردنش برای تو آسان است؛ دعایم را مستجاب کن، ای پروردگار جهانیان!
دعا توبه در دعای کمیل
دعای کمیل یکی از دعاهای معروفی است که در شب‌های جمعه خوانده می‌شود و در آن، فرد از خداوند طلب آمرزش و بخشش گناهان می‌کند. این دعا در حقیقت یک توبه‌خواهی بسیار عمیق است که روح انسان را آرام می‌کند.
دعای توبه مفاتیح الجنان
ازدیگر ادعیه توبه، دعاهای ذکر شده در کتاب ارزشمند مفاتیح الجنان و ادعیه الوسائل الی المسائل است. منبع اقتباس این دعاها از کتاب «مهج الدعوات» و«مجتنى» از آثار رضى الدین سیّد ابن طاووس هستند.
اَللّهُمَّ اِنّى قَصَدْتُ اِلَيْكَ بِاِخْلاصِ تَوْبَهٍ نَصُوحٍ
خدایا به اخلاص، آهنگ تو را کرده ام، براى توبه خالصانه،
وَ تَثْبيتِ عَقْدٍ صَحيحٍ وَ دُعاءِ قَلْبٍ قَريحٍ وَ اِعْلانِ قَوْلٍ صَريحٍ
و پایدارى پیمان راستین، و دعاى دلریش، و آشکار کردن گفتار صریح،
اَللّهُمَّ فَتَقَبَّلْ مِنّى مُخْلَصَ التَّوْبَهِ وَ اِقْبالَ سَريعِ الاَْوْبَهِ
خداى از من بپذیر توبه بى آلایش، و روى آوردن شتابان بازگشت به سوى خود،
وَ مَصارِعَ تَخَشُّعِ الْحَوْبَهِ وَ قابِلْ رَبِّ تَوْبَتى بِجَزيلِ الثَّوابِ
و افتادنگاه هاى کرنش گناه را، پروردگارا توبه ام را به پاداش شایان،
وَ كَريمِ الْمَآبِ وَ حَطِّ الْعِقابِ وَصَرْفِ الْعَذابِ وَ غُنْمِ الاِْيابِ
و بازگشتى کریمانه، و فرو ریختن کیفر، و بازگرداندن عذاب، و بهره بازگشت
وَ سِتْرِ الْحِجابِ وَامْحُ اللّهُمَّ ما ثَبَتَ مِنْ ذُنُوبى وَاغْسِلْ بِقَبُولِها جَميعِ عُيُوبى
و پرده پوشى مقابله کن، و محو کن خدایا آنچه از گناهانم ثبت شده، و همه عیوبم را به پذیرش توبه بشوى،
وَاجْعَلْها جالِيَهً لِقَلْبى شاخِصَهً لِبَصيرَهِ لُبّى غاسِلَهً لِدَرَنى مُطَهِّرَهً لِنِجاسَهِ بَدَنى
و قرار بده توبه ام را جلادهنده دلم، روشن کننده دیده خردم، شستشو دهنده ناپاکى ام، پاک کننده آلودگى تنم،
مُصَحِّحَهً فيها ضَميرى عاجِلَهً اِلىَ الْوَفاءِ بِها بَصيرَتى،
درست کننده نهادم، به وسیله آن شتابان کن به جانب وفا بصیرتم را،
وَاقْبَلْ يا رَبِّ تَوْبَتى فَاِنَّها تَصْدُرُ مِنْ اِخْلاصِ نِيَّتى
قبول کن پروردگارا توبه ام را، به درستى که برمى آید از خلوص نیّتم،
وَ مَحْضٍ مِنْ تَصْحيحِ بَصيرَتى وَاحْتِفالٍ فى طَوِيَّتى وَاجْتِهادٍ فى نَقاءِ سَريرَتى
و محض درستى بصیرتم، و روشنى همه جانبه اندیشه ام، و کوشش در نظافت باطنم،
وَ تَثْبيتٍ لاِِنابَتى وَ مُسارَعَهً اِلى اَمْرِكَ بِطاعَتى
و پایدار نمودن بازگشتم، و شتافتن به سوى فرمانت به طاعتم،
وَاجْلُ اللّهُمَّ بِالتَّوْبَهِ عَنّى ظُلْمَهَ الاِْصْرارِ
و از من خدایا به وسیله تو به تاریکى پافشارى بر گناه را دور کن،
وَامْحُ بِها ما قَدَّمْتُهُ مِنَ الاَْوْزارِ وَاكْسُنى لِباسَ التَّقْوى وَ جَلابيبَ الْهُدى
و به آنچه از بارهاى گران پیش انداختم محو گردان، و به من لباس تقوا، و جامه هاى هدایت بپوشان،
فَقَدْ خَلَعْتُ رِبْقَ الْمَعاصى عَنْ جَلَدى وَ نَزَعْتُ سِرْبالَ الذُّنُوبِ عَنْ جَسَدى
من به حقیقت بند نافرمانى ها را از پوستم برکشیدم. و پیراهن گناهان را از پیکرم بر کندم،
مُسْتَمْسِكاً رَبِّ بِقُدْرَتِكَ مُسْتَعيناً عَلى نَفْسى بِعِزَّتِكَ
درحالى که پروردگارا به قدرتت چنگ زننده ام، و به عزّتت بر خویشتن کمک خواهم،
مُسْتَوْدِعاً تَوْبَتى مِنَ النَّكْثِ بِخَفْرَتِكَ مُعْتَصِماً مِنَ الْخِذْلانِ بِعِصْمَتِكَ
و به پناهت توبه ام را از شکستن ودیعه گذارم، به عصمتت از خوار شدن دست آویزم،
مُقارِناً بِهِ لا حَوْلَ وَلاقُوَّهَ اِلاّ بِكَ
قرین کنم آن را به «نیرو و جنبشى نیست بجز به وسیله تو».
چگونگی استفاده از دعا توبه
برای استفاده موثر از دعاهای توبه، فرد باید با قلبی خالص و بدون تردید به درگاه خداوند بازگردد. بهترین زمان برای خواندن دعاهای توبه، هنگام شب و در ساعات سحر است که انسان از هر گونه مشغله‌ای آزاد است و در آن زمان ارتباط با خداوند بیشتر احساس می‌شود.
زمان و مکان مناسب برای دعا توبه
مکان‌هایی که در آنها انسان به راحتی می‌تواند با خداوند ارتباط برقرار کند، مانند مسجد یا مکان‌های مقدس، برای خواندن دعا توبه مناسب هستند. همچنین ساعات شب، به ویژه هنگام اذان صبح، زمان‌های بسیار مناسبی برای خواندن دعا و استغفار هستند.
چگونه دعا توبه را با دل شکسته بخوانیم؟
خواندن دعا توبه با دل شکسته، نیازمند تمرکز و توجه به معنای کلمات است. فرد باید در هنگام خواندن دعا، تمام گناهان و اشتباهات خود را به یاد آورد و با دل‌سوزی از خداوند طلب بخشش کند.
در نهایت، دعا توبه یکی از اعمال مهم در اسلام است که به مسلمانان این فرصت را می‌دهد که به درگاه خداوند بازگردند و از گناهان خود پوزش بخواهند. توبه تنها از طریق دعا و ارتباط قلبی با خداوند میسر است و دعاهای توبه از جمله بهترین راه‌های نزدیکی به خداوند و پاکسازی دل از گناهان هستند.
آیا توبه بدون دعا ممکن است؟
اگرچه توبه بدون دعا نیز ممکن است، اما دعا توبه به عنوان یک وسیله موثر برای نزدیکی به خداوند و جلب رحمت او بسیار توصیه شده است.
چگونه بدانیم که توبه‌مان پذیرفته شده؟
پذیرفته شدن توبه بستگی به نیت خالص فرد و عدم بازگشت به گناه دارد. اما نشانه‌ای از پذیرش توبه می‌تواند آرامش قلبی و رهایی از بار گناه باشد.
آیا دعای توبه همیشه پذیرفته می‌شود؟
اگر فرد با دل پاک و نیت خالص از خداوند طلب بخشش کند، خداوند همیشه به توبه‌کاران رحمت می‌کند و دعای آنها پذیرفته می‌شود.
